پیش به سویدنیای هیجان‌انگیز
پایداری، هسته اصلی نایک است؛ از تبدیل تاسیساتش در اروپا و ایالات متحده، به مکانی برای بهره‌برداری صددرصد از انرژی‌های تجدیدپذیر، تا یکی از بدترین اتفاقات امسال. تمام این بخش این سفر به سمت کربن و ضایعات صفر در حرکت است.
این سفر آسان نیست. همه چیز در آزمایش و کار و تلاش مداوم خلاصه می‌شود. تلاش‌های لازم در مورد آموزش مصرف‌کننده با تمرکز بیشتر بر روی این موضوعات، در واقع ارائه ابزارها و فرصت‌هایی برای مشتریان است تا بخشی از فرآیند باشند. به عنوان مثال، نایک اکنون یک نشان ویژه به محصولاتی که با مواد پایدار ساخته می‌شوند، اضافه می‌کند. در فروشگاه‌های فیزیکی، اکنون می‌توانید محصولات را اسکن کنید تا فرآیند پشت آن را ببینید. همین فروشگاه‌ها دائما در حال تغییر و تحول هستند تا برای نسلی که به این مشکلات توجه دارند، جذاب‌تر شوند. گلناز آرمین، بانوی افتخارآفرین ایرانی و معاون بخش «نوآوری مواد کفش‌های نایک» در گفت‌وگویی به فراز و فرودهای دوران حرفه‌ای خودش در نایک پرداخته است.
آیا استفاده از مواد بازیافتی در ایجاد طرح‌های جدید و جذاب یک نقص است یا یک مزیت؟
من این را به عنوان مجموعه‌ای از داستان‌های هیجان‌انگیز می‌بینم که می‌تواند خلاقیت و تازگی بیشتری را برای مواد و محصولات ما به ارمغان بیاورد.
آیا فکر می‌کنید مواد دارای «جنسیت» هستند؟
من مواد را بدون جنسیت و سیال می‌بینم. یک ماده هرگز نمی‌ایستد، اما مردم و فرهنگ‌ها بر اساس تداعی‌های فرهنگی و شخصی خود، سوگیری‌های جنسیتی را بر روی برخی مواد خاص اعمال می‌کنند. بنابراین امیدواریم بتوانیم به شکستن برخی از هنجارها و تعصبات جنسیتی که همه ما در درون خود داریم، کمک کند!
آیا فکر می‌کنید طرح‌های بدون جنسیت می‌توانند تاثیر مثبتی داشته باشند؟
من توانستم این سوال را برای تیم طراحی مطرح کنم و بحث خوبی در مورد آن داشتیم. از یک طرف اگر محصولات بدون جنسیت ایجاد کنیم، می‌توانیم تنوع و پیچیدگی کمتری در اقلام ایجاد کنیم و بنابراین تخریب کمتری بر محیط زیست خواهیم داشت، اما از طرف دیگر می‌دانیم باید به همه مصرف‌کنندگان و ورزشکاران خدمات دهیم. مردم بیشتر به دنبال محصولاتی هستند که عمر طولانی‌تری داشته باشند؛ حتی اگر کمی گران‌تر باشند.
آیا این دوام از نظر فروش بر تجارت تاثیر می‌گذارد یا کاملا برعکس، ایجاد یک پیوند اعتماد بین برند و خریدار؟
مطمئنا دوام، یکی از اصول پایداری است و می‌توانید آن را به عنوان یکی از فصل‌های راهنمای طراحی دایره‌ای نایک بیابید. باید بتوانیم رابطه بین ورزشکاران و محصولات مورد استفاده آنها را تقویت کنیم و در مورد افزایش عمر محصولات به توافق برسیم.
حتی با استفاده از مواد پایدار، همیشه بخشی از فرآیند وجود دارد که قرار نیست آنقدر پایدار باشد. نایک چگونه می‌خواهد آن را به فرآیندی کاملا پایدار تبدیل کند؟
پایداری پیچیده است و هیچ راه حل واحدی وجود ندارد که همه مشکلات را حل کند. فکر می‌کنم درک اینکه چه انتخاب‌هایی در مواد بیشترین اهمیت را دارند، واقعا مهم است. تاثیر بر محیط زیست به سرعت ما در صفر کردن کربن بستگی دارد. در این مورد تصمیمات گام به گام است که ما را به جلو می‌برد. این به آن معنا نیست که ما فرآیندهای کوچک‌تری را که می‌توانند محصولات را بهتر کنند، نادیده می‌گیریم.
سرمایه‌گذاری و بررسی این فناوری‌های جدید می‌تواند گران باشد اما در درازمدت ارزشمند است. آیا به زودی اخبار هیجان انگیزی در این زمینه وجود دارد که به زودی بتوانیم آن را در فروشگاه‌ها ببینیم؟
VaporMAx2020 جدید یکی از هیجان‌انگیزترین محصولاتی است که به فروشگاه‌ها می‌آید. ما توانسته‌ایم از فناوری جدید سیستم تناسب استفاده کنیم، نخ‌های بازیافتی جدید پساصنعتی را وارد کنیم و زیبایی‌شناسی جدیدی از پایداری را به ارمغان بیاوریم.
آیا بهبود محصول یا فرآیندی وجود دارد که به آن افتخار می‌کنید؟
من به تیم طراحی متریال در نایک افتخار می‌کنم. آنها نیروی محرکه ایجاد تنظیمات کوچک در کار طراحی مواد هستند؛ که باعث افزایش پایداری در محصولات می‌شوند. این ممکن است تصمیم کوچکی به نظر برسد، اما وقتی تعداد کفش‌هایی را که می‌سازیم جمع کنید، تاثیر زیادی می‌بینید و فقط همین موضوع مهم است!
یک خانم ایرانی، سازنده طرح رویایی نایک
ترکیبی از رویا و واقعیت
نایک از مدل InfinityRN4 رونمایی کرد. در این مدل از فناوری Nike ReactX foam استفاده شده؛ آنچه 43 درصد کاهش کربن در ساخت محصول را رقم زده و 13 درصد بازگشت انرژی را در پی دارد. حالا سوال اینجاست که آیا در این شرایط نایک به قله فناوری رسیده است؟ شیمی مورد نیاز برای کاهش همزمان کربن و افزایش انرژی، واقعا پیچیده است و به تیمی رویایی از شیمیدانان، دانشمندان، مهندسان و کارشناسان نیاز دارد.
سردسته آن تیم رویایی، گلناز آرمین، معاون ایرانی‌الاصل نایک، نام دارد. تیم آرمین بیش از نیم دهه تلاش کرد تا ویژگی‌هایی را که ظاهرا در تضاد هستند با هم تطبیق دهد؛ نوعی درآمیختگی عملکرد و پایداری. او می‌گوید کل تیم توسط شکست‌هایش رشد یافت و نه تنها ناامید نشد بلکه با قدرت رو به جلو حرکت کرد. ایجاد مشکل در نمونه اولیه فقط به این معنی بود که راه حل بهتری در گوشه و کنار وجود دارد. عزم متقابل گروهی متشکل از افراد باهوش و همفکر، یکی از دلایل موفقیت پروژه جدید نایک بود.
آرمین گفت: «من به خاطر مردم در نایک هستم. تیم من درکاری که انجام می‌دهد، بهترین است. تمام دردسرهایی که در این مسیر با آنها روبه‌رو شدیم، می‌توانستند ما را از حرکت به جلو باز دارند اما انعطاف‌پذیری و تخصص، تیم ما را به موفقیت رساند.»
