لحظات خوش با لایکو
گروه صنعتی لایکو با بیش از 48 سال سابقه فعالیت، اولین و بزرگترین تولیدکننده کالای خواب، حمام و آشپزخانه است و منسوجات خود را در سه طبقهبندی لایکوپلاس، لایکو و لایکو اکو ارائه مینماید. یکی از بزرگترین فروشگاههای این شرکت در شهرستان کلارآباد است که بهعنوان اولین فروشگاه با سبک کامل خانه و آشپزخانه در حاشیه دریای خزر در سال1381 آغاز به کار کرد و با استقبال بینظیر رو به رو شد. این گروه با توجه به نبود فروشگاههای مشابه در شمال کشور یک مجتمع چندمنظوره تفریحی، گردشگری و تجاری در جوار این فروشگاه به نام لایکو سنتر احداث کرد. در این شماره با شاهین کاظمی در رابطه با توسعه برند لایکو، افتتاح این مرکز خرید و همچنین با توجه به سمت ایشان در صنایع نساجی ایران، پیرامون چالشهای صنعت نساجی گفتوگویی ترتیب دادهایم که در ادامه میخوانید.
لطفا خودتان را معرفی کنید و درباره تحصیلات و سوابق فعالیتهای تجاری و بازرگانیتان برای مخاطبان ماهنامه «تجارت طلایی» توضیح بدهید.
شاهین کاظمی هستم، متولد شهریور 1360 در شهر تبریز، فارغالتحصیل رشته مهندسی شیمی نساجی و علوم الیاف از دانشگاه صنعتی امیرکبیر (پلیتکنیک تهران). مقطع کارشناسی را در این دانشگاه گذراندم و پس از آن در کنکور کارشناسی ارشد سراسری رتبه اول کشوری را کسب کردم و به همین دلیل مشمول قانون معافیت از خدمت وظیفه انجمن نخبگان شده و کمی زودتر از همدانشگاهیهایم به بازار کار جذب شدم. در ادامه پس از چندسال کسب تجربه در محیطهای کاری و صنعتی بخش خصوصی و مخصوصا فعالیت در شرکت پتروشیمی شهید تندگویان (ماهشهر) مجددا برای ادامه تحصیل به دانشگاه بازگشتم و دوره دکتری مهندسی نساجی را گذراندم. با توجه به اینکه استاد راهنمایی ایرانی و استادی ژاپنی داشتم، بخش عملی پروژه را در دانشکده مواد آلی و پلیمری انستیتو تکنولوژی توکیو (ژاپن) پشتسر گذاشتم که یکی از برترین دانشگاههای فنی و مهندسی جهان است.
در این بین تجربیات اندکی از محیطهای کاری و صنعتی اروپایی نیز کسب کردم و پس از برگشت به ایران همراه دوستان و همدانشگاهیهایم شرکت خدمات فنی و مهندسی به نام «پارسیان پلیتکس» تاسیس کردیم که 15 سال میشود درحال فعالیت است و اغلب پروژههای نصب، راهاندازی و بهینهسازی کارخانههای صنایع نساجی و پلیمری را در اقصینقاط کشور به اجرا رساندهایم. عمده کار در این شرکت بهصورت پروژهای است و به این واسطه تجربیات ارزندهای از کار با کارفرمایان گوناگون در نقاط مختلف کشور جمعآوری کرده و اندوختهایم.
البته در همین زمان با توجه به علاقهای که به تدریس و دانشگاه و اصولا محیطهای آکادمیک داشتم، بهصورت پارهوقت تدریس در رشته مهندسی نساجی در دانشگاه صنعتی امیرکبیر و دانشگاه کار قزوین و همچنین تدریس در گروه طراحی لباس و چاپ پارچه در دانشگاه علموفرهنگ و... را تا زمان شیوع کووید ادامه دادم.
درخصوص انجمن صنایع نساجی ایران و فعالیت آن توضیح دهید؟
از دوران دانشجویی بهدلیل علاقه بسیاری به فعالیتهای فوقبرنامه در شورای صنفی و انجمن علمی دانشکده و همچنین دانشگاه حضور فعالی داشتم. پس از فارغالتحصیلی به دعوت دوستان وارد جامعه متخصصان نساجی ایران (ITSA) شدم و با شرکت در انتخابات آن، دو دوره متوالی (جمعا 6 سال) عضو هیاتمدیره و همچنین خزانهدار این تشکل ملی و کشوری بودم. شرط اول و اساسی حضور در این تشکل تحصیلات دانشگاهی در زمینه مهندسی نساجی بود، بنابراین انجمنی بسیار تخصصی تلقی میشد. پس از آن با توجه به شناختی که از قابلیتها و حوزههای کاری تشکلهای ملی بهدست آورده بودم و به تشویق برخی صاحبان صنایع و البته علاقه شخصیام در سال 1397 برای عضویت در هیاتمدیره انجمن صنایع نساجی ایران (AITI) کاندیدا و با حسننظر صاحبان این صنعت بهعنوان جوانترین عضو هیاتمدیره انجمن انتخاب شدم. انجمن صنایع نساجی ایران از بزرگترین و قدیمیترین تشکلهای صنفی و صنعتی ایران است که از سال 1340 درحال فعالیت است. این انجمن با داشتن مجوز اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران و همچنین وزارت کار و رفاه اجتماعی در بالاترین سطح بخش خصوصی مطرح شده است و در سطح اول ارتباط بین دولت، مجلس و بخش خصوصی قرار دارد که در حوزههای مختلف طرف مشورت نهادها و ارگانهای ذیربط است. شرط عضویت در این تشکل داشتن پروانه تولید صنعتی با حداقل پنجسال سابقه، حداقل 50 نفر نیروی کار مستقیم و همچنین سطح مشخصی از سرمایه ثبتی رسمی است. به این دلایل عمدتا واحدهای بزرگ و صنعتی امکان عضویت در آن را دارند و درحالحاضر بیش از 500 شرکت در حوزههای مرتبط با صنایع نساجی از شرکتهای پتروشیمی تولیدکننده مواد اولیه پلیمری نساجی تا شرکتهای انتهای زنجیره در حوزه تولید پوشاک، فرش، پتو و... عضو آن هستند و از این لحاظ یکی از انجمنهای فاخر کشور با گرید الف (A) اتاق بازرگانی بهشمار میرود.
با توجه به اینکه دورههای هیاتمدیره این تشکل بهصورت سهساله است، به سال 1400 مجددا در انتخابات دوره نوزدهم هیاتمدیره شرکت کردم و با کسب رکورد بیشترین رای از شرکتهای این صنعت بار دیگر افتخار عضویت در هیاتمدیره نصیب من شد. در این دوره با سمت عضو هیاترئیسه و نایبرئیس هیاتمدیره انجاموظیفه میکنم. انجمن صنایع نساجی ایران دارای کارگروههای گوناگون نظیر تولید الیاف استیپل، نخ فیلامنت، ریسندگی الیاف کوتاه، ریسندگی الیاف بلند، بافندگی، رنگرزی- چاپ-تکمیل، منسوجات بیبافت، موکت، فرش، منسوجات خانگی، پوشاک و... است که هرکدام از آنها همچون تشکلی تخصصی بهصورت جامع درکنار یکدیگر کل زنجیره صنعت نساجی از مواد اولیه تا محصول نهایی را پوشش میدهند.
در این دوره هیاتمدیره انجمن، ضمن پیگیری امور داخلی و جاری، بر حوزه فعالیتهای بینالمللی تمرکز خاصی داریم که از مهمترین موارد آن حضور فعال در تمام نمایشگاههای خارجی صنعت نساجی، همکاری در برگزاری نمایشگاه فرش و کفپوش دموتکس (هانوفر آلمان، آنتالیا ترکیه و دبی امارات متحده عربی)، سخنرانی در همایشهای بینالمللی نظیر اجلاس جهانی تولیدکنندگان صنایع نساجی، سازمان همکاری شانگهای، گروه کشورهای بریکس و نیز انعقاد تفاهمنامههای همکاری با سازمانهای متناظر است که گزارش آنها در شبکههای اطلاعرسانی انجمن نظیر اینستاگرام، لینکدین و... در دسترس قرار دارد.
آینده صنعت نساجی را در ایران چگونه میبینید؟
صنعت نساجی تامینکننده یکی از سه نیاز اصلی بشر (خوراک، پوشاک و مسکن) است که سابقه دیرینهای نیز در کشور دارد. در سالهای گذشته این صنعت پس از صنعت نفت نقشی اساسی در ایجاد اشتغال و ارزشافزوده کشور ایفا کرده که بهمرور با بیتوجهیهای صورتگرفته کمی از این جایگاهش فاصله گرفته است، اما همچنان بهصورت صددرصد خصوصی فعالیت و همواره روند رو به رشدی را تجربه میکند؛ بهگونهای که حجم سرمایهگذاری در خرید ماشینآلات جدید در این صنعت طی دهه اخیر صعودی بوده است.
اصولا منسوجات را از حیث کاربرد میتوان به سهگروه اصلی الف- پوشاک، ب- منسوجات خانگی و ج- منسوجات صنعتی تقسیم کرد. در حوزه پوشاک طی چند سال گذشته با توجه به ممنوعیت واردات (هرچند هنوز حجم قابلتوجهی قاچاق و واردات غیررسمی وجود دارد)، تولیدیها و برندهای داخلی رشد قابلقبولی داشتهاند، در صورت اتخاذ سیاست درست این روند رو به رشد میتواند ادامه یابد و حتی با کمی خوشبینی به مرز صادرات در بازارهای همجوار نزدیک شود.
ایران- پس از ترکیه- در حوزه منسوجات خانگی در گروه فرش و موکت بزرگترین کشور تولیدکننده دنیاست، اما در سایر گروههای منسوجات خانگی نظیر پرده، رومبلی، کالای خواب، کالای حمام و... بهصورت کلی هنوز با کشورهای پیشرو در حوزه مد فاصله داریم و برای توسعه در این بخش نیازمند ارتباط نزدیک با کشورهای مصرفکننده اصلی در جهان هستیم.
در حوزه منسوجات صنعتی نظیر منسوجاتی که در صنعت خودرو (ایربگ، کمربند ایمنی و...) یا سایر صنایع مورد استفاده قرار میگیرند نیز این فاصله بیشتر به چشم میخورد و کشورهایی نظیر آمریکا، ژاپن و اروپای غربی تمرکز و گسترش بسیاری دارند، شاید تنها در حوزه منسوجات نظامی بهدلیل اهمیت استراتژیک آن برای نیروهای دفاعی، سرمایهگذاری قابلتوجهی صورتگرفته و در این بخش پیشرفتهای قابلملاحظهای داشتهایم.
از آغاز فعالیتتان در برند لایکو برایمان بگویید.
قبل از همهگیری ویروس کرونا مشغول اجرای یک پروژه نساجی در خارج از کشور بودم که با آغاز این بیماری و شرایط قرنطینه و بسته شدن فرودگاهها ناگزیر به انتخاب یک گزینه از بین حضور در ایران یا خارج از کشور شدم و با توجه به شرایط خانوادگیام در ایران ماندم. در همین زمان جناب آقای محمود زینی، بنیانگذار و مالک گرانقدر گروه صنعتی لایکو- که از پیشکسوتان ارزشمند صنعت نساجی کشور و اعضای قدیمی هیاتمدیره انجمن صنایع نساجی ایران هستند- همکاری با این مجموعه باسابقه را پیشنهاد کردند. از بهار سال 1399 بهعنوان نایبرئیس هیاتمدیره این گروه فرصت کارآموزی و کسب تجربه درکنار ایشان برایم فراهم شد. گروه صنعتی لایکو طبق روزنامه رسمی کشور 18 اردیبهشت سال 1355 با تاسیس شرکت ایرانلایی در تبریز نخستین تولیدکننده صنعتی کالای خواب و منسوجات بیبافت بود. در گام بعدی به سال 1372 اقدام به تاسیس شرکت چاپرنگ در حوزه تولید انواع پارچه رنگرزی و چاپشده جهت تامین نیاز شرکت ایرانلایی و همچنین بازار کرد. در ادامه بهمنظور ایجاد ارتباط مستقیم با مشتریان از ابتدای دهه 1380 برای تاسیس شرکت سرای ویوانا اقدام کرد که در حوزه فروشگاههای زنجیرهای و عرضه مستقیم محصول همچنان فعالیت میکند. اکنون این شرکتها مستقل و درعینحال زیرمجموعه گروه صنعتی لایکو هستند. من در هر سهشرکت درکنار آقای زینی و همسرشان بهعنوان نایبرئیس هیاتمدیره مشغول به فعالیتم. گفتنی است که امور جاری این شرکتها توسط مدیران عامل مستقیم بهصورت مجزا و زیرنظر هیاتمدیره گروه اداره میشود.
درحالحاضر برند لایکو چند شعبه در سطح کشور و در چه شهرهایی دارد؟
شاید تا قبل از دهه 80 در حوزه صنعت نساجی و پوشاک ایران فقط برندهایی نظیر نساجی مازندران، کفش ملی و... فروشگاههای زنجیرهای داشتند و سایر شرکتهای خصوصی در حوزه خردهفروشی و ریتیل فعالیت چندانی نداشتند که با شناخت فرصت لزوم عرضه مستقیم محصول به مشتری نهایی، گروه صنعتی لایکو برای راهاندازی فروشگاههای زنجیرهای اقدام کرد. اکنون این گروه دارای سهسبک فروشگاه است:
الف- 25 فروشگاه با پرسنل مستقیم شرکت
ب- بیش از 60 نمایندگی فروش با تابلوی لایکو (فرانچایز)
ج- چهار فروشگاه بزرگ (مگااستور) در شهرهای آستارا، رامسر، کلارآباد و رویان (نور) که هرکدام با مساحت بیش از هزارمتر، علاوهبر محصولات لایکو، مجموعهای از محصولات خانه و آشپزخانه و همچنین پوشاک را عرضه میکنند.
در سطح شهر تهران و کرج این شرکت 11 فروشگاه مستقیم و نزدیک به 10 نمایندگی فروش دارد و سایر فروشگاههای آن در شهرهای تبریز، مشهد، اصفهان، ساری، رشت، مراغه و... قرار دارند. مضاف بر اینکه گستره وسیعی از نمایندگان از جزیره کیش در جنوب کشور تا شهرستان پارسآباد مغان در شمال آذربایجان را دربر میگیرد که البته در شهرهایی نظیر بندرعباس، کرمان، یزد و... نیز چندین نمایندگی فروش دایر دارد.
چه شد که در برند لایکو به ایده احداث مجموعه و مرکز خرید لایکوسنتر رسیدید؟ با توجه به تشابه اسمی چه ارتباطی میان این دو وجود دارد؟
همانطور که در پاسخ سوال قبل اشاره شد، یکی از بزرگترین فروشگاههای این شرکت در شهرستان کلارآباد (مازندران) قرار دارد که این فروشگاه از سال 1381 فعالیتش را بهعنوان اولین فروشگاه با سبک کامل خانه و آشپزخانه در حاشیه دریای خزر آغاز کرد. با توجه به استقبال بینظیر از این فروشگاه و نبود فروشگاههای مشابه در شمال، آقای زینی در سال 1394 تصمیم گرفتند یک مجتمع چندمنظوره تفریحی، گردشگری و تجاری در جوار این فروشگاه احداث کنند، البته عملیات ساخت بهدلیل مشخصات و ابعاد ویژه این پروژه با فرازوفرودهای مختلفی همراه بود و طی دوران کرونا تقریبا متوقف شد. اما با پیوستن من به گروه و برعهده گرفتن مسئولیت مستقیم شرکتها در حوزه تولید و فروش در سطح کشور، ایشان آزادی عملی بیشتری پیدا کردند و بهطور کامل در شمال مستقر شدند تا این پروژه را مستقیما مدیریت کنند. خوشبختانه در آذرماه 1402 فاز اول با انتقال فروشگاه لایکو قدیمی به مرکز خرید جدید آغاز به کار کرد و متعاقب آن فروشگاه زنجیرهای هایپر استار نیز اولین شعبه خود در استان مازندران را در محل فروشگاه قدیمی لایکو افتتاح کرد.
از انتخاب محل احداث این مرکز خرید بگویید. چرا کلارآباد را برای احداث این مرکز خرید مناسب دیدید؟
کلارآباد شهرستانی کوچک و توریستمحور در استان مازندران است که بین شهرکهای لوکس شمال نظیر نمکآبرود و امیردشت قرار گرفته و چون مسیر اصلی دسترسی از تهران و چالوس به شهرهای توریستی غرب استان مازندران نظیر متلقو، رامسر و... از این شهر میگذرد، موقعیت بسیار خاصی به لحاظ ترافیک توریست دارد.
قرارگیری قدیمیترین هتل پنجستاره ساحل خزر به نام هتل پارسیان خزر (هتل هایت) درکنار این شهر نیز بهخوبی بیانگر موقعیت ویژه شهر در حوزه گردشگری حتی در 50 سال گذشته است. به همین سبب شاید در خطه مازندران این منطقه جزء سهمنطقه اصلی توریستی است که مشخصا با توجه به گروه محصولات لایکو گزینه ایدهآلی جهت ایجاد یک مرکز خرید مدرن و خاص است.
لایکوسنتر در چه سالی افتتاح شد و درحال حاضر چند واحد تجاری، اداری و خدماتی در آن فعالیت دارند؟
این مجتمع با موقعیتی بسیار ویژه، علاوهبر همجواری درکنار جاده اصلی، ساحل اختصاصی با دسترسی مستقیم به دریا و پارکینگ سرپوشیده نیز دارد که از این حیث در بین مجتمعهای تجاری و گردشگری استان مازندران، گیلان و گلستان ممتاز است. بهصورت کلی این مجتمع 17 هزار مترمربع زیربنا دارد که به شرح ذیل تقسیمبندی شدهاند:
طبقه منفی2: پارکینگ (بیش از 150 واحد)
طبقه منفی1: پارکینگ میهمانان ویژه، قنادی، رستوران ساحلی لاکو (غذای مازندرانی و گیلکی)، کافه ساحلی و...
طبقه همکف: کافیشاپ ساعدینیا، کیاگالری، آجیل و سوغات ماراوا و فروشگاه بزرگ لایکو به مساحت بیش از 1500 مترمربع بههمراه فروشگاه هایپر استار در جوار آن به مساحت 1700 مترمربع
طبقه مثبت1: فروشگاه مولتیبرند پوشاک لایکوفشن که در آن بیش از 30 برند معتبر و مطرح پوشاک بهصورت دپارتماناستور در حوزه لباس مردانه، زنانه، کودک، اسباببازی و... در فضای دوهزار متری حضور دارند. (برند پوشاک ولپوش متعلق به این گروه است.)
طبقه مثبت2: فروشگاه کتاب و محصولات فرهنگی فرهنگان، کافیشاپ، مزون و آرایشگاه زنانه، باشگاه ورزشی و...
طبقه مثبت3 (بام): رستوران دریایی خرسند (هرمزگان) و کافهرستوران فضای باز.
از فصل زمستان سال 1402 این مجتمع به بهرهبرداری کامل رسیده و خوشبختانه با استقبال بینظیر مسافران خطه مازندران مواجه شده است.
پیرامون برنامههای آتی برند لایکو و مرکز خرید لایکوسنتر بگویید.
همانطور که میدانید محصولات لایکو در چهار خانواده اصلی ذیل تولید میشوند:
الف- کالای خواب (تشک فنری، تشک سفری، بالش، لحاف، ملحفه و...)
ب- کالای حمام (حوله دستی، حوله استخری، حوله پالتویی و...)
ج- کالای آشپزخانه (رومیزی، دستگیره، دستکش، روپوش و...)
د- پوشاک راحتی و خواب (با نام تجاری ولپوش که تنها در فروشگاههای شمال عرضه میشود.)
از سهسال پیش برندبوک جدیدی برای مجموعه لایکو تدوینشده که در آن ضمن اصلاح بعضی موارد سازمانی، محصولات لایکو در سه خانواده لایکو اکو (ECO)، لایکو (LAICO) و لایکو پلاس (PLUS) قرار گرفتهاند. در گروه لایکو اکو محصولات اقتصادی و ارزانقیمت- عموما برای طبقات متوسط- در نمایندگیهای شهرستانها تولید میشوند. محصولات رایج و استاندارد لایکو که از قدیم نیز در فروشگاههای این شرکت عرضه میشدند، تحت همین نام ادامه تولید خواهند داشت. محصولات لایکو پلاس که درحقیقت محصولات فاخر و لوکس لایکو به جهت رقابت با کالاهای خارجی هستند، در گروه بالای این طبقهبندی قرار دارند. با توجه به حساسیتهای محیطزیستی و لزوم توسعه پایدار در زنجیره صنعت نساجی محصولات لایکو پلاس تنها از الیاف طبیعی نظیر پنبه با ویژگیهای خاص تولید و در بستهبندیهای پارچهای یا کاغذی و قابلبازیافت عرضه میشوند. در تولید آنها ملاحظات ویژهای لحاظ میشود که البته روی قیمت نهایی محصول نیز اثر میگذارد.
هرچند مشخصات و قیمت یک محصول مشابه در سهگروه کالایی فوق با یکدیگر متفاوتند، اما همه این کالاها با رعایت ضوابط و شرایط کنترل کیفی و... بهصورت استاندارد در گروه صنعتی لایکو تولید میشوند و تحت ضمانت و خدمات این گروه قرار دارند و تنها پارامترهای فنی و تخصصی این محصولات با یکدیگر متفاوتند.
با توجه به اینکه زنجیره تولید محصول در گروه صنعتی لایکو از ابتدای زنجیره (خرید نخ) تا انتهای آن را شامل میشود و گستره محصولات این شرکت بسیار وسیع است، اجرای تغییرات مذکور در حوزه برندبوک و حذف محصولات قدیمی فرآیند زمانبر و پیچیدهای است که پیشبینی میشود در سال 1403 به خاتمه برسد و پس از آن فروشگاههای خاصی با تابلوی لایکو پلاس در مناطق مرفه شهر در سال آینده افتتاح خواهند شد که میتواند تحولی در این عرصه باشد. سال گذشته دو فروشگاه جدید لایکوسنتر و همیلا را افتتاح کردیم که امیدوارم در سال جاری با بهبود شرایط تولید و فروش بتوانیم دو فروشگاه جدید دیگر به مجموعه اضافه کنیم.
سوال پایانی؛ از بزرگترین چالشهایی که در سالهای فعالیت خود در صنعت نساجی و مراکز خرید داشتهاید، مواردی را برای مخاطبانمان بیان کنید.
در گروه صنعتی لایکو بهدلیل درگیر بودن همزمان در فرآیند تولید و خردهفروشی با چالشهای مختلفی مواجهیم که شاید در بخش تولید مساله تامین مواد اولیه، حفظ و نگهداشت نیروی انسانی و همچنین تطبیق با قوانین و سامانههای جدید و متعدد دولتی (وزارت صمت، وزارت امور اقتصادی و دارایی و...) مهمترین مسائل باشند و در حوزه خردهفروشی نیز رشد سرسامآور قیمت املاک تجاری که فشار بسیار زیادی بر قیمت نهایی محصولات وارد میکند و جذب و حفظ فروشندگان حرفهای بسیار حائز اهمیت است.
درگیری همزمان در زنجیره تولید از بخش تامین مواد اولیه (نخ، رنگ، مواد شیمیایی و...) تا انتهای تولید پارچه و پس از آن فرآیندهای خاص طراحی و دوخت و دوز محصولات و در ادامه کنترل شبکه عرضه و فروش شاید از ویژگیهای منحصربهفرد گروه صنعتی لایکو باشد که بهندرت شاهد نمونه مشابه داخلی آن در حوزه صنایع نساجی و پوشاک هستیم. شایان توجه است که اصولا اداره همزمان فروشگاهها و نمایندگیها با ساختار قوانین متفاوت و همچنین حضور در عرصه عرضه کالا به سایر فروشگاههای زنجیرهای نظیر شهروند، هایپراستار و... درکنار حفظ کانالهای فروش مجازی محصول اعم از وبسایت شرکت، اینستاگرام و نیز سایر سامانهها و پلتفرمهای فروش نظیر دیجیکالا، بانیمد و... نیازمند اجرای سازوکار مدیریتی خاصیاند که متاسفانه با شرایط فعلی کشور با چالشهای متعددی روبهرو هستند. امیدوارم در آینده شرایطی فراهم شود که تمام برندهای اصیل و قدیمی انتهای زنجیره صنعت نساجی نظیر تولیدکنندگان پوشاک، فرش، موکت، کالای خواب، کالای حمام و... نهتنها بتوانند شبکه تولید و توزیع خود را در اقصینقاط کشور گسترش دهند، بلکه در عرصه منطقهای هم بتوانند تامینکننده نیاز کشورهای پرجمعیت همجوار شوند.